Na obrzeżach państwa zakonnego stoi mały, zaniedbany zamek Bartenstein. Jego rezydenci to wyjątkowo wyjątkowi Krzyżacy. Ich miecze są śmiertelnie niebezpieczne... dla nich samych. Niedaleko zamku kwitnie wioska sprytnych rzemieślników, a w lesie grasują polsko-litewscy partyzanci. Poszukiwanie pradawnego skarbu Prusów zbiega się z niespodziewaną wizytą Wielkiego Mistrza wraz z jeszcze mniej oczekiwanym gościem...

Mieszkańcami tytułowej budowli są Krzyżacy, którzy bardziej przypominają ciamajdowatych zbójcerzy à la "Kajko i Kokosz", niż okrutnych zakonników z powieści Henryka Sienkiewicza. Cenią sobie święty spokój, lubią dobrze zjeść i wypić. Nie mają najmniejszej ochoty na awantury z mieszkańcami okolicznych wiosek. Problem w tym, że na zamku wkrótce ma się pojawić Wielki Mistrz, a on swoim podwładnym na pewno nie puści lenistwa płazem. Rycerze - pod wodzą Komtura - muszą uciec się do podstępu, by zamydlić szefowi oczy...

Jak sama nazwa wskazuje akcja rozgrywa się w 1409 roku, w przededniu wojny z królem Jagiełłą. Zamek krzyżacki Bartenstein ma zamiar odwiedzić sam Zygfryd – Wielki Mistrz Zakonu. Mieszkańcy zamku wpadają w panikę, ponieważ zajmując się uciechami zaniedbali swoje obowiązki. Aby nie świecić oczami przed Mistrzem zawierają układ z miejscowymi partyzantami. Partyzanci zgadzają się spędzić jeden dzień w lochu udając pogan wziętych w niewolę podczas rzekomych misji chrześcijańskich. Zadowoleni z siebie bracia wpadają w popłoch, kiedy okazuje się iż z Wielkim Mistrzem przybywa w odwiedziny Papież. Mistrz chce zdementować pogłoski o nawracaniu „ogniem i mieczem” przez swoich podwładnych, które dotarły do Ojca Świętego. Aby udowodnić swoje racje Papieżowi, chce mu pokazać puste lochy. Jak na złość partyzanci nie chcą opuścić lochów. Powodem ich decyzji jest mapa do skarbu znaleziona w lochach. Partyzanci postanawiają odnaleźć ów skarb, ukryty przez samego Komtura zamku.